3. Baten en lasten per programma

Saldo van baten en lasten

Toevoeging of onttrekking aan reserves

Het verschil op de reservemutatie à € 2.039.000 op dit programma bestaat uit twee componenten. Allereerst is er het verschil tussen de begrote en de gerealiseerde dotatie aan de reserve sociaal domein vanuit de exploitatie. De verwachting was bij de slotwijziging dat er aan het eind van het boekjaar 2022 een overschot van € 2.903.000 op het sociaal domein zou resteren. Het uiteindelijke voordeel bedraagt € 4.387.000, wat leidt tot een verschil van € 1.484.000 . In het restant van de toelichtingen onder dit programma treft u een uitgebreidere financiële toelichting op het sociaal domein aan.

Op een programma kan een saldo ontstaan door de restanten op de eenmalige budgetten die gepaard gaan met toevoegingen of onttrekking aan reserves. Dit betreft zowel af te sluiten en over te hevelen budgetten als budgetten waarop verlagingen zijn toegepast. Het saldo van de toevoeging/onttrekking aan reserves op dit programma ontstaat door het (de) volgende eenmalige budget(ten) en reservemutatie(s):

Hieronder volgt het overzicht van de verschillende nadelen en voordelen op het programma die groter zijn dan € 20.000.

Voor een verdere toelichting op de over te hevelen bedragen wordt verwezen naar de bijlagen met betrekking tot de eenmalige budgetten.

Het onderdeel Sociaal domein wordt apart toegelicht.

Toelichtingen op de verschillen

Nadelig
Kapitaallasten (€ 139.000 nadelig)
Een nadelig saldo op de kapitaallasten ontstaat wanneer er meer geïnvesteerd is dan begroot. In het hoofdstuk Investeringen vindt u een toelichting op de afwijkingen op de investeringen per programma.

Opstellen Woonvisie (€ 23.000 nadelig)
De kosten hebben betrekking op het opstellen van de Woonvisie. Hier is geen bedrag voor begroot.

Voordelig
Opvang vluchtelingen Oekraïne (€ 116.000 voordelig)
Voor de opvang van vluchtelingen uit de Oekraïne worden zowel lasten als baten verantwoord die beide niet zijn begroot. Voor de gemaakte kosten worden we door het rijk gecompenseerd. Per saldo zijn de baten € 116.000 hoger dan de niet begrote lasten. Voor een nadere toelichting op de  opvang Oekraïners verwijzen wij naar het programma Samen doen, taakveld 6.1 Samenkracht en burgerparticipatie.

Leerlingenvervoer (€ 66.000 voordelig)
Het aantal leerlingen wat gebruikt maakt van het vervoer is de laatste jaren niet substantieel gewijzigd. Het lijkt erop dat er te ruim is begroot.

Sociaal domein (€ 1.408.000 voordelig)
Toelichting volgt in de sectie Sociaal domein onder de toelichtingen van programma 1. Samen doen.

Stichting Win (€ 68.000 voordelig)
De begroting is niet aangepast op basis van de werkelijk verstrekte subsidie.

Maatschappelijke begeleiding inburgering vluchtelingen (WOS) (€ 68.000 voordelig)
De begroting is niet aangepast op basis van de werkelijk verstrekte subsidie.

Opvang vluchtelingen (€ 20.000 voordelig)
De vergoeding wordt vastgesteld op basis van de gegevens van 2021. De inkomsten en de uitgaven lopen daarom niet altijd synchroon.

Bijzondere bijstand (€ 121.000 voordelig)
De Bijzondere bijstand (Bb) bestaat uit verschillende regelingen. In z’n totaliteit is er in 2022 minder beroep gedaan op de Bb. Het aantal bijstandsgerechtigden daalt overigens al een aantal jaren op rij. Ondanks dat de Bb ook open staat voor inwoners buiten de bijstand heeft dit een relatie met het beroep op de Bb.

Minimabeleid: armoedebestrijding kinderen (€ 68.000 voordelig)
Er hebben zich in 2022 geen grote uitgaven voor gedaan die niet te dekken waren uit het beschikbare budget. Wegens gebrek aan capaciteit heeft de prioriteit dit jaar verder op andere onderwerpen gelegen.

Minimabeleid: schuldhulpverlening (€ 77.000 voordelig)
Budget is in 2022 hoger ingeschat vanwege een verwachte toename van schuldhulpvragen vanwege corona. Deze vraag is uitgebleven.

Inburgering(€ 101.000 voordelig)
Doordat Noordenveld al voor de invoering van de nieuwe wet werkt op basis van de nieuwe wetgeving inburgering zijn er geen tot weinig kosten gemaakt voor de implementatie. Ook grote uitgaven voor systemen, onderzoekskosten en aanschaf van materiaal waren niet nodig.

Uren (€ 194.000 voordelig)
Een voordelig saldo op doorbelaste arbeidsuren ontstaat onder meer door een kleiner personeelsbestand, lagere verlofsaldi en hoger ziekteverzuim dan begroot. Bovendien ontstaan urenverschillen op programmaniveau doordat medewerkers gedurende het jaar op andere programma’s werkzaam kunnen zijn dan werd verwacht. Per saldo heffen de voordelen en nadelen op de uren elkaar op en resteert er geen verschil.

Uitvoering energietoeslag (€ 51.000 voordelig)
April 2022 heeft het college besloten om een eenmalige energietoeslag van €800,- euro toe te kennen aan huishoudens die leven van 120% van het sociaal minimum. Dit is een van de maatregelen die vanuit het rijk zijn genomen om huishoudens te compenseren voor de stijgende energieprijzen in 2022. In het najaar van 2022 werd bekend gemaakt dat het rijk de eenmalige energietoeslag 2022 zou verhogen van €800,- naar €1300,- euro. Het college heeft besloten om die verhoging van € 500,- ambtshalve toe te kennen aan de huishoudens die eerder de energietoeslag van €800,- hebben ontvangen. Nieuwe aanvragen ontvingen gelijk €1300,-. In totaal zijn er in 2022 1.373 aanvragen toegekend. De uitvoering van de verstrekkingen zijn gedaan door het vaste personeel en deels inhuur. De kosten zijn binnen de begroting gebleven doordat personeel op de juiste manier is ingezet.

Ingehuurd personeel ( € 78.000 voordelig)
Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf Personele lasten.

Eenmalig(e) budget(ten) ( € 80.000 voordelig)
Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar de  naar de bijlagen met betrekking tot de overheveling van de eenmalige budgetten.

Sociaal domein
Het verschil tussen de verwachte en de uiteindelijke dotatie aan de reserve sociaal domein bedraagt € 1.484.000. Van dit verschil wordt € 76.000 verklaard door hogere inkomsten uit de algemene uitkering van het gemeentefonds. Deze inkomsten zijn geboekt onder programma 7. Helder zicht en leiden daar ook tot een verschil. Het resterende verschil van € 1.408.000 wordt verklaard door lagere kosten en hogere inkomsten onder programma 1. Samen doen.

In onderstaand schema worden alle verschillen binnen het sociaal domein weergegeven. Onder het overzicht volgen de toelichtingen op de in de tabel genoemde onderdelen.

Uitvoeringskosten WMO/Jeugd
WMO (€ 574.000 voordelig)
De voorlopige afrekening beschermd wonen 2022 bedraagt € 815.921. In de begroting is uitgegaan van een bedrag van € 585.000. Dit levert een voordeel op van € 230.921.
Bij de kosten van maatwerkvoorziening Zorg in Natura zien we een afname van de kosten. Dit wordt  veroorzaakt door afname van het aantal indicaties WMO begeleiding en dagbesteding. Dit levert een voordeel op van € 343.079.  

Jeugd (€ 760.000 voordelig)
In 2022 is het woonplaatsbeginsel Jeugdwet gewijzigd. In de nieuwe definitie ligt de verantwoordelijkheid bij de gemeente waar de jeugdige zijn woonadres heeft volgens de Basisregistratie Personen. De uitwerking van de wijziging bepaalt voor een belangrijk deel het voordeel van € 760.000. Het andere deel wordt toegeschreven aan de werkwijze binnen de Toegang door onder andere de inzet van praktijkondersteuners huisartsen.

Personele kosten (€ 393.000 voordelig)
In 2022 zijn een aantal medewerkers gedetacheerd bij de NMD Samenwerking. Dit levert een voordeel op van € 210.400. Door ziekte en zwangerschapsverlof zijn er minder uren doorbelast. Dit levert een voordeel op van € 92.500. De inhuur van twee medewerkers zijn omgezet in een (tijdelijk) dienstverband. Dit betreft de functie van procesregisseur en praktijkondersteuner Huisartsenzorg Jeugd. Hierdoor is de realisatie op het budget inhuur lager en levert een voordeel op van € 90.100.

Inkomsten WMO/Jeugd
Algemene uitkering sociaal domein (€ 75.000 voordelig)
De wijzigingen in de mei- en septembercirculaire 2022 leidt tot een voordeel bij de algemene uitkering sociaal domein.

Eigen bijdragen WMO (€ 40.000 voordelig)
Door meer gebruik van de voorziening hulp bij het huishouden worden er meer inkomsten gegenereerd.

Uitvoering Participatiewet
Gebundelde uitkering (BUIG) (€ 55.000 voordelig)
Het verstrekken van bijstandsuitkeringen is een openeindregeling. De opbrengsten van debiteuren waren hoger dan begroot. Het gaat hierbij vooral om terugvorderingen en verrekening met het UWV. Per saldo hebben we daarom over 2022 een voordeel op de uitkeringslasten van circa € 55.000.

Bijstand voor zelfstandigen (Bbz) (€60.000 nadelig)
Het nadeel ontstaat doordat de uitgaven minus de ontvangsten uit bedrijfskredieten lager uitkomen dan begroot.

Re-integratie (€ 304.000 voordelig)
Bij de Slotwijziging is een overschot van € 44.500 gerapporteerd. Daarna hebben we een ESF subsidie ontvangen van € 214.000. Een meevaller in de exploitatielasten van het maatschappelijk verzamelgebouw aan de Ceintuurbaan-Noord in Roden levert een voordeel op van € 6.500.Tot slot hebben we een bedrag van € 39.000 voor inhuur niet aangewend.

DVO’s sociale werkvoorziening (SW) (€ 70.000 voordelig)
De kosten van de dienstverleningsovereenkomsten hebben een onderschrijding tot gevolg van
€ 17.500. Het budget versterken uitvoering doelgroep is niet volledig ingezet. Dit levert een voordeel op van € 52.500.